NASTURCJA. THE NATIONAL WIDOW

Maria Kasprowiczowa – wife of the great poet, rector of the University of Lviv, a fighter for the independence of Poland, closely related to Poznań and Wielkopolska. She introduced herself as „Janowa,” though she was far from the only and sole role of her husband’s wife. Daughter of the tsarist general, granddaughter of the chief architect of tsarist Russia, the niece of the famous painter Eugenia Łuczyńska, friend of Witkacy and Szymanowski, a friend of Zofia Stryjeńska, traced her own unique route.

Sustaining the memory of Jan’s work, she built not only his living monument, but also created her own legend. Thanks to her efforts, their common home – Harenda – remained the home of life, one of the intellectual and artistic centers of contemporary Poland, giving support to young artists and people in need. It is not so much a biographical record, but a fictitious interview-river with the spirit of Marusia. Was she just a patron of the legacy of Kasprowicz, the mysterious femme fatale of Zakopane of that time, an influential patron and promoter of young, talented and novice artists, or an independent, well-known woman?

/

NASTURCJA, CZYLI WDOWA NARODOWA

Maria Kasprowiczowa – żona wielkiego poety, rektora lwowskiego uniwersytetu, bojownika o niepodległość Polski, ściśle związanego z Poznaniem i Wielkopolską. Przedstawiała się jako „Janowa”, choć daleko jej było do wyłącznej i jedynej roli żony swego męża. Córka carskiego generała, wnuczka głównego architekta carskiej Rosji, siostrzenica słynnej malarki Eugenii Łuczyńskiej, przyjaciółka Witkacego i Szymanowskiego, znajoma Zofii Stryjeńskiej wytyczyła własny, niepowtarzalny szlak.

Utrwalając pamięć o twórczości Jana, zbudowała nie tylko jemu żywy pomnik, lecz stwarzała własną legendę. Dzięki jej staraniom ich wspólny dom – Harenda – pozostał domem życia, jednym z intelektualnych i artystycznych centrów ówczesnej Polski, dając wsparcie młodym artystom i ludziom w potrzebie. To nie tyle słuchowisko biograficzne, co fikcjonalizowany wywiad-rzeka z duchem Marusi. Czy była ona jedynie opiekunką spuścizny po Kasprowiczu, tajemniczą femme fatale ówczesnego Zakopanego, wpływową mecenaską i promotorką młodych, zdolnych i początkujących artystów, czy niezależną, znająca swoją wartość kobietą?

---

Performances/ Wykonania

2/12/2018 – PTPN, III Festiwal Słuchowisk, Poznań; wyk: Maria Marcinkiewicz-Górna, Rafał Zapała; obsada: Teresa Kwiatkowska, Wojciech Kalwat, adaptacja przestrzeni: Dominika Badaczewska

14/12/2018 – 187 Wieczór na Harendzie, Muzeum Jana Kasprowicza, Zakopane; wyk. Maria Marcinkiewicz-Górna, Rafał Zapała;

4/12/2019 – Skład Kulturalny, Poznań